saas یکی از تکنولوژی های جدید است که امروزه اسم آن بیشتر به گوش می رسد. saas در واقع نوعی مدل ارائه نرم افزار است که ما در این مقاله بیشتر از آن به شما می گوییم. با ما همراه باشید تا بدانید saas چیست و چه کاربردی دارد؟
saas چیست؟
در ابتدا باید بدانید که saas مخف چیست؟ بایستی گفت این عبارت مخفف software as a service است. SaaS Cloud Computing یکی از قابلیت های کلاد می باشد که دسترسی به نرم افزار ها از طریق کلاد را تشریح می کند. SaaS یکی از مهمترین جنبه های کلاد بوده و نرم افزارها در این سرویس، در مرکز داده اجرا شده و برای کاربران از طریق اینترنت قابل دسترسی می باشد.
به شما پیشنهاد می شود برای کسب اطلاعات درباره اینکه مرکز داده چیست مقاله ما را مطالعه نمایید.
این نرم افزار ها می بایست در فضای ابری میزبانی گردند و می توانند برای پهنه ی وسیعی از فعالیت های شخصی و سازمانی استفاده گردند. گوگل، تویتر و فیسبوک، همگی نمونه هایی از SaaS می باشند که کاربران می توانند از طریق دستگاهی که دارای اینترنت باشد، به آنها متصل گردند. کاربران ارگان ها نیز امکان استفاده از نرم افزار ها برای نیاز های گسترده تری مانند حساب داری و پرداخت، برنامه ریزی، مانیتور عملکرد و ارتباطات (شامل سرویس ایمیل و ارسال پیام) استفاده کنند.
SaaS اغلب به نرم افزار های مورد تقاضا اشاره می کند و استفاده از آن بیشتر به معنی قرض گرفتن یک نرم افزار تا خرید آن می باشد. در روش سنتی ، شما می توانستید یک نرم افزار را در یک پکیج خریدای کرده و سپس در سیستم لوکال خود نصب کنید. لایسنس نرم افزار نیز ممکن بود تعداد کارکنان یا ابزار هایی که از این نرم افزار استفاده می کنند را محدود کنند. البته در نظر داشته باشید که در مواردی، به عنوان مثال شما ۲۰ کاربر در شرکت دارید اما لایسنس ارائه شده، برای ۱۰۰ کاربر می باشد. در سرویس های کلاد، شما به تعداد یوزر ها لایسنس خریداری میکنید. نرم افزار ها در کلاد، به صورت آنلاین خریداری شده و تمام فایل های شما در فضای ابری به جای سرویس لوکال شما ذخیره می گردند.
برای کسب اطلاعات در حوزه مدل های سرویس رایانش ابری به شما پیشنهاد میشود مقاله ما را مطالعه نمایید.
امکان ارائه سرویس در فضای ابری چگونه است؟
- single tenant
- multi tenant
single tenant چیست؟
در single tenant هر مشتری سرویس خود را دارد و به صورت اختصاصی به آن دسترسی دارد. در این حالت به طور کلی، به کاربرها حس امنیت بیشتری دست داده ولی باید توجه داشت که این حالت، نسبت به حالت دوم، هیچگونه نفع مالی برای شرکت ندارد. به این دلیل که نرم افزارها می بایست به صورت جداگانه پشتیبانی و اجرا شوند که در این حالت فضا و منابع بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. بنابرین مزایای کمتری برای ارائه دهنده ها دارد.
multi-tenant چیست؟
حالت دوم multi-tenant نام دارد و این حالت به نحوی همانند سرویس های اشتراکی می باشد که در آن کاربر ها، همگی به یک نرم افزار واحد دسترسی داشته و از آن استفاده می کنند. این حالت از نظر ارائه دهنده ها، یک پیروزی به حساب می آید به این دلیل که اپلیکیشن در یک محیط نصب شده، رفع ارور تنها مربوط به یک نرم افزار میگردد و مدیریت و آپدیت آن نیز بسیار ساده تر می شود.
البته مشتری ها به این موارد توجه زیادی ندارند. مساله ای که بیشترین جذابیت را برای مشتریان دارد، هزینه ی کمتر آن است. هرچه بیشتر پیش میرویم، عده ای بر این باورند که شما بدون multi-tenant امکان ارائه ی SaaS ندارید.
مزایا و معایب SaaS
به طور کلی به مزایا و معایب SaaS از دو دید می توان نگاه کرد:
- دید اول از نگاه مشتریان
- دید دوم از نگاه تولید کنندگان نرم افزار
در این بخش به مزایایی که کاربران را مشتاق سرویس های ابری می کند اشاره می کنیم. هر سرویسی مزایا و معایب منحصر بفرد خود را دارد. کاربران می بایست تمام این موراد را مطالعه کرده و پس از آن مبادرت به خرید سرویس نمایند.
مزایا saas از دید مشتریان
- توسعه ی سریع: زیرا نیازی به نصب در سرویس لوکال نیست
- ریسک اقتصادی کمتر : قبل استفاده امکان امتحان نرم افزار وجود دارد
- هزینه ی نگهداری سرور و مسئول آی تی پرداخت نمیکنند.
- به هزینه ی اضافی برای قطعات سخت افزاری نیاز نیست: نرم افزار ها در کلاد ذخیره می شوند لذا نیازی به هزینه های اضافی برای خرید قطعات ومدیریت آنها وجود ندارد.
- نیازی به نصب نرم افزار وجود ندارد: به دلیل اینکه نرم افزار ها در سرور های ابری نصب گردیده اند.
- تنها برای چیزی که استفاده می کنید هزینه می پردازید: در سرویس های رایانش ابری، معمولا به ازای هر کاربر هزینه پرداخت میکنید.
- مصرف شما قابل مقیاس پذیری است: شما هر زمان که مایل باشید، می توانید فضای سرویس خود یا سرویس های اضافی خود را افزاش دهید.
- آپدیت ها به صورت اتوماتیک انجام میشوند: هر زمان که آپدیتی برای نرم افزاری که شما استفاده می کنید ارائه گردد، به صورت معمول به روز رسانی توسط ارائه دهنده ی کلاد عرضه می گردد.
- همه دستگاه ها قابلیت اتصال به سرویس را دارند: نرم افزار های SaaS میتوانند با استفاده از هر دستگاهی که به اینترنت متصل است، قابل دسترسی باشد. که این موضوع یک آپشن عالی برای کسانیست که با دستگاه های مختلف(مثل گوشی های هوشمند) نیاز به استفاده از خدمات مورد نظر خود را دارند.
از دید مشتریان معایب saas چیست ؟
- نیاز به اعتماد به ارائه دهنده وجود دارد: بیزینس ها مایل اند که دسترسی کامل به همه سرور ها و نرم افزار ها داشته باشند و اصلا مایل نیستند که به عنوان مثال این دسترسی را به گوگل یا مایکروسافت بدهند. ولی با توجه به مزایای آن، در حال اعتماد به ارائه دهنده های کلاد هستند
- Down time: در صورتی که به هر دلیلی سرویس کاربر از دسترس خارج گردد، بخشی از ابزار های اداری آنها غیر ققابل استفاده شده و به عنوان مثال ، امکان پرداخت حقوق(ویا نامه نگاری) نخواهند داشت.
- امکان شخصی سازی کمتر
- ممکن هست پرفورمنس پایین تری وجود داشته باشد
- Integrate سخت تر میشود.
موارد بالا ، مزایا و معایب سرویس های کلاد از دید کاربر می باشد. حال در توضیحات زیر به مزایا و معایب کلاد از دید تولید کنندگان نرم افزار اشاره می گردد:
مزایا SaaS از دید تولید کنندگان
- دسترسی به مشتریان بیشتر و همچنین مشتریان جدید
- نرم افزار را به صورت مستقیم به کسانی که بیزینس دارند به فروش برسانند نه به واسطه های آی تی .
- امکان پیشبینی دقیقتری از مشریان آینده برایشان فراهم خواهد شد.
- هزینه ی پشتیبانی کمتری برای برنامه نویسان وجود خواهد داشت
- اطلاعات بیشتری از اینکه چگونه مشتریانشان از نرم افزار استفاده می کنند بدست خواهند آورد
معایب saas از دید تولید کنندگان نرم افزار
- کاربر امکان امتحان پیش از خرید را دارد.
- لایسنس های per/user به صورت کند تری کسب درآمد میکنند.
- قوائد بازی را SaaS تعیین میکند.
نمونه ای از saas
نرم افزار آفیس ۳۶۵ یکی از بهترین نمونه های SaaS می باشد که بسیاری از شرکت ها از آن بهره‌مند می گردند. با استفاده از Office 365 کاربران با استفاده از مرورگر اینترنت خود، به سایت مایکروسافت وارد شده و پس از عضویت امکان استفاده ی از نرم افزار هایی مانند word , power point, exel و دیگر خدمات مایکروسافت را خواهند داشت. همانطور که در بالا اشاره شد، زمانی که کاربران مایل به استفاده از SaaS باشند، با توجه به اینکه نرم افزار در cloud نصب گردیده، نیازی به نصب آفیس در سرویس لوکال برای استفاده از آن نیست. همچنین کاربران تنها با داشتن دسترسی به اینترنت، از هر مکانی توانایی اتصال به office 365 و استفاده از آن و همچنین دسترسی به فایل هایی که پیشتر در آن ذخیره کرده بودند را خواهند داشت
تمام عملیات های مربوط به حسابداری، پرداخت ، فروش ، مدیریت و برنامه ریزی می توانند از طریق software as a service انجام پذیرند. شرکت ها همچنین ممکن هست که مایل به استفاده از یک بخش از نرم افزار های بالا باشند که این موضوع نیز در برخی نرم افزار ها امکان پذیر است. نرم افزار ها از طریق اینترنت خریداری شده و با استفاده از هر دستگاه و تنها با یک مرورگر میتوان به همه ی آنها دسترسی داشت.