گزارش‌های آپاچی اطلاعات جامع و مفیدی درباره عملکرد وب‌سایت شما ارائه می‌دهند. این گزارش‌ها را می‌توانید از طریق کنترل‌پنل یا حساب FTP خود دانلود کنید و مورد تحلیل قرار دهید. تحلیل گزارش‌های وب‌سرور به شما کمک می‌کند تا مشکلات وب‌سایت خود را شناسایی و برطرف کنید، ترافیک وب‌سایت را تجزیه و تحلیل کنید و عملکرد سرور را بهبود ببخشید. در این مقاله، نحوه مشاهده و تجزیه و تحلیل گزارش‌های آپاچی در حساب‌های میزبانی را به شما آموزش می‌دهیم.
وب‌سرور آپاچی چیست و چگونه گزارش تهیه می‌کند؟
اگر جزء آن دسته از کاربرانی هستید که برای دریافت گزارش‌های وب‌سرور آپاچی، اولین بار است اقدام به جست‌و‌جو کرده‌اید باید در ابتدا با مفهوم وب‌سرور، کاربرد آپاچی و سرویس‌هایی که این وب‌سرور به پردازش آن‌ها کمک می‌کند آشنا شوید. آپاچی نام یکی از وب‌سرورهای محبوبی‌ست که روی سرور با سیستم‌عامل لینوکس امکان نصب پیدا می‌کند، داده‌های یک سرویس میزبانی مثل همان سرور یا هاست‌هایی که از آن سرور به وجود آمده‌اند را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهند.
حجم ورودی کاربران در بازه‌های زمانی متفاوت، پردازش اطلاعات سرور و … از جمله مواردی هستند که وبسرورها در یک سرور برعهده می‌گیرند. اگر توجه کرده باشید، از کلمه «داده» به عنوان سوخت اصلی وبسرورها استفاده می‌شود. تمام مسئله‌ای که یک وب‌سرور در سرور مورد پردازش قرار می‌دهد به‌صورت داده یا اطلاعات قابل فهم برای وب‌سرور تعریف می‌شود.
با توجه به عملکرد وب‌سرور و رابطه آن با داده‌ها، می‌توان به گزارش‌های مفیدی دست پیدا کرد که به عملکرد وب‌سرور یا وب‌سایت شما کمک می‌کند تا عملکرد سایت بهینه‌سازی شود. برای دسترسی به این گزارش‌ها یک بخش آموزشی و برای تحلیل آن‌ها بخشی دیگر را در نظر گرفته‌ایم. همراه ما باشید.
آموزش دریافت گزارش‌های آپاچی در هاست
همان‌طور که گفته شده وب‌سرور آپاچی تنها امکان نصب روی سرورهایی را دارند که به سیستم‌عامل لینوکس مجهز شده‌اند. برای دسترسی به گزارش‌های آپاچی لازم است از طریق کنترل‌پنل هاست خود وارد شوید. لازم است بدانید که یکی از کنترل‌پنل‌های محبوب برای هاست لینوکس، سی‌پنل به‌شمار می‌رود که در این آموزش همگام با محیط سی‌پنل و نحوه دریافت گزارش‌های لایت اسپید را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.
آموزش نحوه دریافت گزارش‌های آپاچی از cPanel
مرحله اول: ورود به کنترل‌پنل cPanel
در این مرحله به محض ورود به cPanel لازم است قسمت Filemanager را روی منوی اصلی کنترل‌پنل پیدا کنید.
مرحله دوم: پیدا کردن فایل Logs
پس از ورود به File Manager کافی‌ست فایل «logs» را جست‌و‌جو کنید. با کلیک روی این فایل، گزاش‌های آپاچی قابلیت دسترسی دارند. می‌توانید فایل گزارش‌ها را دانلود کنید تا اطلاعات آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید.
گزارش‌های آپاچی شامل چه اطلاعاتی می‌شوند؟
گزارش‌های آپاچی شامل اطلاعات متعددی هستند که درک صحیح هر یک از آن‌ها می‌تواند به تحلیل دقیق‌تر آن‌ها کمک کند. در این بخش، با اشاره به بخش‌های متفاوت از گزارش وب‌سرور آپاچی یا Apache logs در این قسمت، کاربرد و مزایایی که این اطلاعات در اختیار شما قرار می‌دهند، همراه شما هستیم.
آدرس IP یا آدرس IP Address
این بخش نشان‌دهنده آدرس IP دستگاهی است که درخواست را به سرور ارسال کرده است. با بررسی این بخش امکان شناسایی کاربران و تحلیل ترافیک سایت فراهم می‌شود. از این گزینه می‌توانید برای شناسایی و مسدود کردن آدرس IP مخرب استفاده کنید.
تاریخ و زمان (Date and Time)
زمان دقیق ارسال هر درخواست به سرور را ثبت می‌کند. بررسی زمان وقوع مشکلات و تحلیل رفتار ترافیک در زمان‌های متفاوت در این بخش جای می‌گیرد. این اطلاعات می‌توانند به شما در شناسایی الگوهای زمانی ترافیک کمک کند.
روش HTTP یا HTTP Method
نوع درخواست HTTP که به سرور ارسال شده است، مانند GET یا POST. این بخش نوع عملیات انجام شده توسط کاربران را برای شما شفاف می‌کند. درخواست‌های GET معمولاً برای بازیابی داده‌ها استفاده می‌شوند، در حالی که درخواست‌های POST برای ارسال داده به سرور به کار می‌روند.
آدرس درخواست شده (Requested URL)
URL دقیقی که بازدیدکننده درخواست کرده است در این بخش نمایش داده می‌شود. با اطلاعات این قسمت از گزارش وب‌سرور آپاچی می‌توانید صفحات پربازدید یا چالش‌براگیز را شناسایی کنید. این قسمت می‌تواند در معرفی لینک‌های شکسته یا صفحات غیرقابل نقش بسزایی داشته باشد.
وضعیت کد HTTP Status Code) HTTP )
کد وضعیت HTTP نشان‌دهنده نتیجه درخواست‌هایی‌ست که به سرور شما ارسال شده است. برخی از کدهای رایج شامل ۲۰۰ (موفقیت)، ۴۰۴ (یافت نشد) و ۵۰۰ (خطای سرور) هستند. بررسی صفحاتی که با کدهای خطا به کاربران نمایش داده می‌شود، می‌تواند در شناسایی و رفع خطاها کمک کند.
حجم پاسخ (Response Size)
حجم پاسخ به میزان بایتی که سرور در پاسخ به درخواست مصرف می‌کند اشاره دارد. این بخش از Apache Logs به شما در ارزیابی میزان داده‌های ارسال شده به کاربران و مدیریت منابع سرور را فراهم می‌کند و در شناسایی منابع پرمصرف اطلاعات مفیدی ارائه می‌کند.
مرجع (Referrer)
این بخش از گزارش به آدرس صفحه‌ای که بازدیدکننده از آن به صفحه فعلی منتقل شده است اشاره می‌کند. با بررسی مراجع می‌توانید بفهمید که کاربران از کجا به وب‌سایت شما هدایت می‌شوند؛ با اطلاعات این بخش می‌توانید به راحتی منابع ترافیکی سایت را شناسایی کنید و اثربخشی کمپین‌های تبلیغاتی را افزایش دهید.
عامل کاربر (User-Agent)
با اطلاعاتی که در این بخش از گزارش دریافت می‌کنید؛ می‌توانید صفحات سایت خود را برای مرورگر یا دستگاه‌های مورد استفاده مشتریان بهینه‌سازی کنید. این اطلاعات می‌توانند به شما در شناسایی الگوهای استفاده کاربران و تطبیق وب‌سایت با نیازهای آن‌ها کمک کنند.
تحلیل داده‌های گزارش آپاچی، چه کمکی می‌کند؟
آپاچی با تحلیل داده‌ها می‌توانید منابعی که بیشترین بار را بر سرور ایجاد می‌کنند شناسایی کرده و بهینه‌سازی‌های لازم را انجام دهید. با درک بهتر از ترافیک وب‌سایت خود، می‌توانید ترافیک غیر معمول را شناسایی و مدیریت درخواست‌های ورودی را به نحو موثرتری پیاده‌سازی کنید. ترافیک غیرمعمول می‌تواند نشان‌دهنده حملات DDoS یا سایر فعالیت‌های مخرب باشد. با شناسایی این ترافیک می‌توانید اقدامات امنیتی لازم را انجام دهید. در ادامه به مهم‌ترین متریک‌ها اشاره میکنیم:
- درک الگوهای ترافیک: با بررسی آدرس‌های درخواست شده و مراجع، می‌توانید الگوهای ترافیک وب‌سایت خود را درک کنید و ببینید کاربران بیشتر به کدام صفحات علاقه دارند.
- بهبود محتوا: با درک صفحاتی که بیشترین بازدید را دارند، می‌توانید محتوای خود را بهبود دهید و به نیازهای کاربران پاسخ دهید.
- بهینه‌سازی مسیرهای بازدید: با تحلیل مسیرهای بازدید کاربران، می‌توانید مسیرهای بازدید را بهینه‌سازی کرده و کاربران را به صفحات مهم و مورد نظر هدایت کنید.
- شناسایی منابع ترافیک: با بررسی مراجع، می‌توانید منابع ترافیک خود را شناسایی کنید و بفهمید کدام کمپین‌های تبلیغاتی یا لینک‌ها بیشترین بازدید را جذب کرده‌اند.
چرا باید از ابزارهای تحلیل داده در آپاچی استفاده کنیم؟
استفاده از ابزارهای تحلیل داده در آپاچی مزایای بسیاری دارد. با استفاده از ابزارهای تحلیل داده مانند AWStats، Webalizer و GoAccess داده‌های گزارش را به صورت گرافیکی و نموداری قابلیت نمایش پیدا می‌کنند که امکان تحلیل را ساده‌سازی خواهد کرد. این ابزارها می‌توانند خطاها و مشکلات رایج را به سرعت شناسایی کنند. در ادامه به این ابزارها اشاره کردهایم.
AWStats: یک ابزار تحلیل وب متن‌باز است که گزارش‌های آپاچی را به صورت گرافیکی نمایش می‌دهد. این ابزار می‌تواند تعداد بازدیدها، صفحات مشاهده شده، بازدیدکنندگان یکتا، کدهای وضعیت HTTP، منابع پرمصرف و رفتار بازدیدکنندگان را تحلیل کند.
Webalizer: این ابزار نیز یک ابزار تحلیل وب متن‌باز است که داده‌ها را به صورت نمودارها و گراف‌های رنگی نمایش می‌دهد. Webalizer قابلیت تحلیل ترافیک وب، کلمات کلیدی و ارائه گزارش‌های روزانه، هفتگی و ماهانه را دارد.
GoAccess: یک ابزار تحلیل گزارش وب متن‌باز و لحظه‌ای است که داده‌ها را به صورت لحظه‌ای نمایش می‌دهد. GoAccess دارای رابط کاربری تعاملی و پشتیبانی از فرمت‌های مختلف گزارش آپاچی و Nginx است.
عوامل مهم در مانیتورینگ وب‌سرور آپاچی
با توجه به معیارهایی که عملکرد وب‌سرور آپاچی را تحت تاثیر قرار می‌دهند؛ می‌توانید با تحلیل و درک گزارش، روی عملکرد وب‌سرور آپاچی نظارت بیشتری داشته باشید. در ادامه این ملاک‌ها و معیارها را برای نظارت موثر روی آپاچی مورد بررسی قرار داده‌ایم.
زمان پردازش درخواست (Request Processing Time)
این متریک شامل مدت زمانی می‌شود که آپاچی پردازش یک درخواست را از سایت به سرور هدایت می‌کند زمان پردازش درخواست شامل بازه‌هایی برای یافتن اطلاعات از دیتابیس، بررسی اطلاعات و ارسال آن‌ها به سرور و ارسال نتیجه این بازیابی به کاربرانی می‌شود که درخواست خود را با یک کلیک ثبت کرده‌اند.
درخواست ورود به سایت در ثانیه (Requests Per Second)
«درخواست ورود در ثانیه» میانگین تعداد درخواست‌هایی را برای ورود به سایت شما نشان می‌دهد که در کل زمان کارکرد سرور به‌صورت ثانیه‌ای ثبت شده‌اند؛ در صورتی که میانگین درخواست‌ها برای ورود به سایت بیش از حد توان سرور باشد؛ وب‌سرور عملکرد خود را از دست می‌دهد و تضعیف شده و سایت شما از دسترس خارج می‌شود. برای جلوگیری از این اتفاق لازم است سرویس میزبانی خود را با منابع سخت‌افزاری پرقدرت تهیه کنید که از هزینه زیادی برخوردار است.
پایداری (Uptime)
Uptime مدت زمانی است که سرور HTTP Apache راه‌اندازی و اجرا شده است. ناپایداری‌های ناگهانی در سرور از عوامل بی‌شماری تبعیت می‌کند که مهم‌ترین این دلیل‌ها، تدابیر ضعیف شرکت هاستینگی محسوب می‌شود که برای افزایش پایداری سرویس‌های میزبانی به کار نگرفته‌اند.
لازم است بدانید از دیگر علت‌هایی که منجر به کاهش آپتایم شما می‌شوند؛ ناکافی بودن منابع سروری است که سایت شما توسط آن میزبانی می‌شود. در صورتی که پهنای باند یا میزان ترافیک برای پردازش تمامی درخواست‌ها کافی نباشند، استفاده از ظرفیت CPU و RAM افزایش پیدا می‌کند که منجر به اختلال در عملکرد سرور می‌شود.
هر بایت در ثانیه (Bytes Per Second)
تعداد بایت‌ها در ثانیه تعداد بایت‌ها یا مقدار داده ای است که به طور متوسط در هر ثانیه به وب سرور آپاچی شما ارسال می شود. این نشان دهنده میزان انتقال داده‌ای است که زیرساخت شما انجام می دهد.
نوع تخصیص منابع (Resource Metrics)
این متریک به نحوه تعامل وب سرور آپاچی و همافزایی آن با منابع ارائه شده توسط سرور اشاره می‌کند. با توجه به این ملاک می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا لازم است منابع سخت افزاری سرور خود را افزایش دهید یا خیر.
پهنای باند (Bandwidth)
پهنای باند تخصیص داده شده به سرور همان ملاکی‌ست که می‌تواند به سرور اجازه دهد تا چه میزان درخواست را بپذیرد و میزبان درخواست‌های ورود باشد.
معیارهای سیستم یا System Metrics
این متریک‌ها در سیستم نشان‌دهنده وضعیت و ظرفیت سرویسی‌ست که وب‌سرور آپاچی رو آن نصب شده است و از شاخصه‌های متفاوتی برخوردار است. با نظارت روی این شاخصه‌ها می‌توانید عملکرد سرویس خود را بهینه‌سازی کنید.
ظرفیت CPU
از آن‌جا که وب‌سرور آپاچی رشته‌های پردازشی متفاوتی را در ازای هر درخواست ایجاد می‌کند؛ لازم است بدانید با افزایش درخواست‌ها، تعداد رشته‌های پردازشی افزایش پیدا می‌کند. در ازای افزایش رشته‌های پردازشی، سرور به رشته های بیشتری نیاز پیدا می‌کند. هر رشته جدید مقداری از CPU را برای انجام کار خود مصرف می کند. بنابراین CPUها با میزان ترافیکی که دریافت می‌کنید تحت تاثیر قرار می‌گیرد و برای فعالیت مجدد به توان پردازشی بیشتر نیاز پیدا می‌کند.
نتیجه‌گیری
مشاهده و تحلیل گزارش‌های آپاچی می‌تواند به شما در بهبود عملکرد وب‌سایت و سرور کمک کند. با درک دقیق اطلاعات موجود در این گزارش‌ها، می‌توانید مشکلات را شناسایی و برطرف کنید، ترافیک وب‌سایت خود را بهتر مدیریت کنید و تجربه کاربری بهتری ارائه دهید. استفاده از ابزارهای تحلیل مانند AWStats، Webalizer و GoAccess می‌تواند به شما در تحلیل دقیق‌تر و سریع‌تر گزارش‌ها کمک کند. انواع سرویس‌های میزبانی وب‌سایت مورد نیاز خود را می‌توانید از ایران‌هاست تهیه کنید.
سوالات متداول
چگونه می‌توانم گزارش‌های آپاچی را پیدا کنم؟
می‌توانید از طریق کنترل پنل حساب میزبانی یا استفاده از FTP به گزارش‌ها دسترسی پیدا کنید.
چرا تحلیل گزارش‌های آپاچی مهم است؟
تحلیل گزارش‌ها به شما کمک می‌کند تا مشکلات وب‌سایت را شناسایی و رفع کنید و عملکرد سرور را بهبود بخشید.
کدام ابزارها برای تحلیل گزارش‌های آپاچی مناسب هستند؟
ابزارهایی مانند AWStats، Webalizer و GoAccess می‌توانند به تحلیل دقیق‌تر گزارش‌ها کمک کنند.
چگونه می‌توانم خطاهای رایج را در گزارش‌های آپاچی شناسایی کنم؟
با بررسی کدهای وضعیت HTTP می‌توانید خطاهای رایج مانند ۴۰۴ و ۵۰۰ را شناسایی کنید.