با شروع عرصه ویدیو دوران طلایی رادیو به انتهای عمر خود رسید. اما اینترنت دوران طلایی رادیو را احیا کرد. در دنیایی که توجه مردم آن مقسوم شده، تنها یک منبع صوتی است که می تواند در یک فرهنگ پریشان بدرخشد. گوش کردن به رادیو از طریق تلفن همراه هنگام رفت و آمد، تبدیل به یک عادت روزمره شده است. دستگاه های همراه باعث شده اند دسترسی به رادیو افزایش چشمگیری داشته باشد. این افزایش دسترسی باعث شده تا تعامل رادیو با مخاطبین آن افزایش یابد.
براساس Edison Research و تحقیقاتی که در آمریکا انجام شده، در بازه زمانی ماهیانه، ۴۵% از کاربران اینترنت به رادیو گوش می دهند. این تعداد مخاطبین یعنی ۱۲۰ میلیون شنونده. این آمار به نسبت سال ۲۰۱۲ رشد ۵% و از سال ۲۰۰۳ تاکنون چیزی حدود ۲۸% داشته است.
اگر شما شخصی هستید که همیشه دوست دارید ترتیب پخش آهنگ ها را در طول سفر انتخاب کنید و نمی خواهید بر روی حالت تصادفی (Shuffle) قرار گیرد، شما برای رادیو به دنیا آمده اید. شما لازم نیست اجازه دهید که زندگی روزمره شما سر راه آرزوهای پخش شما قرار گیرد. تا زمانیکه یک کامپیوتر خانگی با ارتباط اینترنت پرسرعت داشته باشید، شما همه پیش نیاز های راه اندازی یک ایستگاه رادیویی را خواهید داشت.
سریعترین راه
یک راه سریع و میانبر پخش موسیقی برای دوستان خود، تهیه یک کابل AUX با اندازه ۳.۵mm از نوع RCA و اتصال یک سر آن به میکروفن و سر دیگر به یک هدفون و سپس آغاز یک نشست Skype یا ثبت نام برای اکانت رایگان در وب سایت های ارائه دهنده سرویس پخش زنده (Justin.tv یا Ustream.tv) است.
کامپیوتر شما خروجی صدا را (از طریق هدفون) به ورودی صدا (از طریق میکروفن) تغذیه می کند و آنرا به هرکسی که در حال گوش کردن است ارسال می کند. تمام کاری که باید انجام دهید این است که پخش کننده MP3 مورد نظر خود را باز نموده و سپس شما آماده شروع هستید.
وب سایت Justin.tv حتی لیست پخش های Youtube را نیز پشتیبانی می کند، بنابراین شنوندگان شما می توانند حتی پس از قطع ارتباط به وسیله شما، همچنان باقی بمانند. قابل ذکر است اگر شما بخواهید به مخاطبین رادیوی خود تجربه منحصر به فردی ارائه دهید، می بایست بیشتر از این ها فعالیت نمایید.
گام های زیر را انجام دهید و همانند ایستگاه های رادیویی بزرگ، یک ایستگاه رادیویی خواهید داشت که می تواند از سرور های Icecast یا Shoutcast برای پخش استفاده کند.
گام اول: تجهیزات خود را آماده کنید
شما تجهیزات صوتی خاصی برای انجام این پروژه نیاز ندارید – به جز یک میکروفن اگر تصمیم دارید در حین پخش صحبتی نمایید (مانند معرفی آهنگ، مصاحبه یا هرچیز دیگری). چیزی که نیاز دارید چند نرم افزار مختلف می باشد: یکی برای پخش فایل های صوتی شما، یکی برای تبدیل فایل های صوتی به فایل های قابل پخش آنلاین، و یکی تا به عنوان سرور عمل کرده و پخش شما را در جهان به اشتراک بگذارد. (برای راه اندازی رادیو پیشنهاد می‌شود از سرورهای ابری استفاده نمایید تا ضمن سرعت بالا از پایداری مطلوبی برخوردار باشید.)
شما گزینه های متنوعی برای انتخاب در دسته بندی های بالا دارید، و هر نرم افزار نکات مثبت خود را دارد. در این مقاله ما از نرم افزار Winamp برای بخش موسیقی، Edcast (یک پلاگین Winamp) برای تبدیل آن به پخش انلاین و Icecast2 برای ارائه آن در سطح جهانی استفاده کرده ایم. ترکیب Edcast و Icecast2 به طرز عجیبی برای تنظیم سرور های رادیو و فرمت های مختلف صوتی ساده می باشد.
همچنین اگر می خواهید پخش خود را با فرمت MP3 انجام دهید (که با نسخه های پخش موسیقی قدیمی بیشتر همخوانی دارد) شما نیاز دارید که یک .DLL خاص (lame_enc.dll) هم دانلود نمایید: نسخه زیپ شده را از اینجا دانلود نموده و آنرا از زیپ خارج نمایید و lame_enc.dll را در شاخه اصلی Winamp قرار دهید (معمولا در مسیر C:/Program Files/Winamp قرار دارد).
گام دوم: سرور خود را راه اندازی کنید
قبل از این که شروع به پخش نمایید، شما می بایست تعداد مخاطبین خود را تعیین کنید. ظرفیت شما برای پخش زنده موسیقی به سرعت آپلود اینترنت شما بستگی دارد. در سرعت های آپلود بالاتر شما این امکان را دارید که به شنونده های بیشتر و با کیفیت بالاتر سرویس ارائه دهید.
از آنجاییکه هردو سرعت ارتباط و کیفیت دیجیتالی صدا بر اساس کیلوبیت بر ثانیه (kbps) اندازه گیری می شود -– نه به کیلو بایت (KBps) –- شما می توانید به سادگی میزان پهنای باند مورد نیاز خود را با استفاده از فرمول زیر محاسبه نمایید:
شنونده ها در لحظه X بیتریت صدا = پهنای باند مورد نیاز
اگر شما ایستگاه را در کامپیوتر شخصی خود می خواهید میزبانی کنید (با استفاده از اینترنت پرسرعت خانگی) سرعت آپلود بالایی نخواهید داشت. با سرعت میانگین ۵۰۰ kbps (حدود ۵۰ KBps) با کیفیت صدای ۱۹۲ kbps در بهترین شرایط تنها می توان دو شنونده را پشتیبانی کرد و همچنین از اینترنت دیگر نمی توان استفاده دیگری نمود.
این امکان وجود دارد که کیفیت صدا را کاهش داد، مثلا ۹۶ kbps، اما کیفیت صدای پخش آنلاین به میزان قابل توجهی افت خواهد داشت. شاید برای یک رادیوی مناظره ای مناسب باشد اما برای موسیقی خیر؛ در این کیفیت به نظر خواهد رسید که انگار موسیقی از گوشی تلفن به گوش می رسد.
خوشبختانه، سرور پخش کننده صدا نیازی ندارد که حتما در کامپیوتر تولید کننده صدا باشد. شما می توانید از کامپیوتر شخصی خود با استفاده از نرم افزار Winamp برای بخش موسیقی استفاده کنید و از Edcast به عنوان منبع تولید استفاده کرده و سپس صدا را از طریق اینترنت به یک سرور اختصاصی رادیویی که به یک پهنای باند قوی مجهز شده ارسال کنید. اگر به این روش اقدام کنید، ارتباط اینترنت سیستم شما تنها کافیست به اندازه ای قوی باشد که یک ارتباط پایدار با سرور رادیو ایجاد نموده و صدا را به سرور انتقال دهد.
تنظیمات سرور Shoutcast
شما می توانید سرور های رادیویی را اجاره نمایید، نرخ آن نیز از حدود ماهیانه ۶ دلار شروع می شود و بر اساس ترافیک رادیوی شما افزایش خواهد یافت. اما سرور های Shoutcast رایگانی نیز وجود دارند که به پیام های بازرگانی جهت پرداخت هزینه ها بسنده می کنند. یکی از این سرور ها FreeStreamHosting.org است.
پیشنهاد من تهیه یک سرور اختصاصی جهت راه اندازی ایستگاه رادیویی است. زیرا هزینه آن بسیار کمتر از سرویس های فعلی با شرایط موجود می باشد. همچنین تنظیم این سرویس ها اندکی ساده تر است.
تنظیمات Icecast2
اگر شما قصد تهیه یک سرور پخش زنده اختصاصی را دارید، حتما دقت نمایید IP، URL، پورت صحیح، رمز عبور پخش آنلاین و نوع سرور (از نوع Shoutcast یا Icecast2) و همچنین حداکثر میزان بیتریت در نظر گرفته شده را بدانید.
اگر می خواهید سرور مختص به خود را داشته باشید در ابتدا Icecast2 را دانلود و نصب نمایید. سپس این برنامه را باز نموده و گزینه Edit Configuration را از منوی Configuration انتخاب کنید. این کار باعث باز شدن یک Text document با نام icecast.xml می شود. در این فایل تغییراتی را می بایست اعمال نمایید که ترتیب آن از بالا به پایین به شرح ذیل می باشد:
برای تگ “sources” تعداد حداکثر شنونده های همزمان را تعیین نماید.
برای تگ “Source-password” رمز عبوری که می خواهید برای نرم افزار پخش کننده صدای خود (Edcast) استفاده کنید را وارد نمایید.
تگ های “relay-password” و “admin-password” در این راهنما زیاد مهم نیستند اما می توانید آنها را به هر مقداری که می خواهید تغییر دهید.
برای تگ “hostname” آدرس IP خود وارد نمایید. اگر می خواهید که پخش شما فقط در شبکه داخلی انجام شود آدرس IP شبکه داخلی خود را وارد نمایید در غیر این صورت می توانید IP خارجی خود را با استفاده از وب سایت WhatsMyIP.net بدست آورید.
تگ “port” به پورتی اشاره می کند که شما می خواهید از آن برای پخش موسیقی خود استفاده کنید. در این راهنما از پورت پیش فرض ۸۰۰۰ استفاده شده است. فقط به خاطر داشته باشید می بایست حتما این پورت را در فایروال سرور خود باز نمایید.
فایل icecast.xml را ذخیره کنید (در مسیر اصلی پوشه icecast2 که معمولا مسیر C:/Program Files/icecast2 می باشد) و سپس بر روی گزینه Start Server در پنجره اصلی Icecast2 کلیک نمایید.
گام سوم: تنظیم نرم افزار منبع
حالا که سرور پخش شما آماده است، باید یک چیزی برای پخش به آن بدهید. اینجاست که Edcast وارد کارزار می شود. پلاگین Edcast را برای Winamp دریافت کنید. به بخش Options => Preferences => Plug-ins => DSP/Effect رفته و سپس گزینه edcast DSP v3 [dsp_edcast.dll] را انتخاب کنید و گزینه Configure active plugin را انتخاب نمایید.
اینجا می توانید تعیین کنید تا Edcast یا از میکروفن شما و یا از لیست پخش Winamp استفاده کند. فقط بر روی تصویر میکروفن کلیک نموده تا آنرا فعال و یا غیرفعال نمایید. هنگامیکه میکروفن غیرفعال باشد Edcast از لیست پخش Winamp برای ورودی صدا استفاده می کند.
در ادامه بر روی Add Encoder کلیک نموده و یک ورودی جدید (Vorbis: Quality 0/Stereo/44100) در جعبه زیر آن اضافه نمایید و سپس بر روی ورودی جدید دوبار کلیک نموده و آنرا تنظیم کنید. در اینجا می بایست تنظیمات مربوط به سرور خود را وارد نمایید – اطیمنان حاصل نمایید که نوع سرور شما پروتکل صحیح را استفاده کند (Shoutcast یا Icecast2 بر اساس سروری که در گام دوم انتخاب نمودین)، IP سرور خود را در the Server IP وارد نمایید (اگر سرور Icecast شما با سیستم پخش یکی است این عبارت همان IP شما می شود.) و پورت و رمز عبور مربوطه را نیز در محل های دیگر وارد نمایید.
رابط نرم افزاری Edcast
شما همچنین در اینجا نیاز خواهید داشت که نوع Encoder مورد استفاده خود را نیز انتخاب کنید: ACC و MP3 معمولا سازگارترین ها هستند. AAC+ برای نرم افزار های صدا با بیتریت پایین بهینه سازی شده اند اما بعضی وقت ها از کیفیت مطلوبی برخوردار نیستند. Ogg Vorbis کیفیت مطلوب بالایی دارد در حالیکه بیتریت آن پایین است اما بعضی از پخش کننده های موسیقی مانند iTunes به صورت پیش فرض آنرا پشتیبانی نمی کنند.
اگر شما از Icecast2 استفاده می کنید می بایست به ورودی “mountpoint” در تب Basic Settings توجه داشته باشید. در اینجا شما نیاز خواهید داشت که یک مسیر مشخص کنید. این نام در Ogg Vorbis با آدرس /whatever.ogg و در ACC با آدرس /whatever.aac شناخته خواهند شد. در نهایت نیز این آدرس در انتهای URL ایستگاه رادیویی شما ظاهر خواهد شد. همانند آدرس http://xxx.xxx.xxx.xxx:8000/whatever.acc
تصویر تنظیمات Edcast
هنگامیکه با نحوه کارکرد ایستگاه رادیویی خود راضی بودین می توانید بر روی تب YP Settings کلیک نمایید تا تنظیمات اطلاعات عمومی را تعریف نمایید (Station name، URL، genre و غیره) اما فعلا لازم نیست در آن تغییری اعمال نمایید.
گام چهارم: شروع به کار کنید
Icecast2 (یا سرور اختصاصی رادیوی شما) آماده است، Edcast تنظیم شده، Winamp آماده است. پس بر روی Connect در Edcast کلیک نمایید تا Edcast به سرور رادیو شما متصل شود.
اگر از سرور رادیوی شما اجاره ای می باشد یک URL خواهید داشت (آدرسی مثل http://s3.myradiostream.com/xxx.html) اما اگر از Icecast2 استفاده می کنید URL شما همانند عبارت زیر خواهد شد:
Http ://(youripaddress):(port)/(mountpoint)
اگر آدرس IP شما ۱۹۲.۱۶۸.۰.۱ و پورت شما ۸۰۰۰ و mountpoint نیز /stream.ogg باشد، شنونده های شما می توانند با استفاده از آدرس زیر به ایستگاه رادیویی شما متصل شوند.
متصل کردن URL به آدرس IP شما ممکن است دشوار باشد – مخصوصا وقتی که شما IP ثابت نداشته باشید – چون شنوده های شما می بایست با تغییر IP شما همگام باشند. برای جلوگیری از بروز چنین مشکلی می توانید دامنه مختص به خود را ثبت کنید اما اگر می خواهید هزینه ای نکنید می توانید یک اکانت رایگان در DynDNS.com domain name ثبت نام نمایید.