دیاگرام در SQL Server 2008، معمولا یک نمودار ارتباط موجودیت (Entity Relation Diagram) یا نمودار erd است. در این مدل دیاگرام، ارتباط بین موجودیت ها و رابطه های آنها شرح داده می شود. در این مقاله در مورد نمودار ER و ساختار آن صحبت می کنیم.
نمودار ER چیست؟
نمودار ارتباط موجودیت یا Entity Relationship مخفف ER، یک شمای کلی از سازمان دهی سیستم را مشخص می سازد. در واقع نمودار er یک راه حل برای مشکل عدم وجود یک روش استاندارد برای مدل سازی پایگاه داده است. نمودار er نمایشی از مدل er است که مدل داده ای برای طراحی پایگاه داده است.
جهت ساخت یک مدل داده ساده، طراح باید ابتدا اطلاعات جمع آوری شده را آنالیز و بررسی نماید که شامل مراحل زیر خواهد بود:
- تقسیم بندی اشیاء به موجودیت و یا صفت
- تعریف و ایجاد روابط بین موجودیت ها
- نامگذاری و تعریف موجودیت ها و صفات و روابط بین آنها
- مستند سازی این اطلاعات در قالب یک سند
- ترسیم نمودار ارتباط موجودیت
برای این امر باید طراح تمامی مراحل بالا را طی نماید.
مزایا نمودار er
- ارائه یک نمایش تصویری
- کمک به طراحی کارآمد
- نمایش جریان داده و نوع عملکرد
- قابل استفاده به عنوان یک نقشه برای پایگاه داده
- کمک به ارتباط موثر بین فیلد ها
معایب نمودار er
- امکان مبهم بودن
- طولانی بودن برای برخی موارد
- حذف یا نادیده گرفتن برخی داده ها
ساختار نمودار ER (ارتباط موجودیت)
- موجودیت: رخدادی از یک موجودیت خاص است.
- صفت: یک ویژگی از موجودیت است که برای آن موجودیت تعریف می شود. مفاهیمی چون نوع داده و حوزه برای یک صفت تعریف می شوند که به ترتیب نوع داده ورودی برای یک صفت و حوزه تعریفی برای مقادیر یک صفت را مشخص میکند.
- کلید: که انواع مختلفی چون کلید اصلی ، خارجی ، کاندید دارد . در هر موجودیت صفت یا مجموعه ای از صفاتی را که مقادیری یکتا برای هر موجودیت به خود میگیرد را کلید اصلی و مقادیری که به عنوان کلید اصلی تعریف نشوند و این ویژگی را دارا باشند کلید خارجی و کلیدی را که به صورت منحصر به فرد موجودیتی را مشخص می نمایند کلید کاندید می نامند.
- روابط: جهت ارتباط بین موجودیت ها تعریف می شود و یا در کل وابستگی منطقی بین موجودیت ها را نشان می دهد. در رابطه ها ممکن است بیش از دو موجودیت وجود داشته باشد که آنها را روابط N تایی می نامند.
- کاردینالیتی و درجه: کاردینالیتی چیست؟ به تعداد تاپل ها (سطرها)ی یک جدول در لحظه ، کاردینالیتی آن رابطه گویند و درجه یک رابطه به تعداد موجودیت های یک رابطه گویند.
در نمودار های ارتباط موجودیت، موجودیت ها و صفات و روابط با اشکال مختلف نشان داده می شوند. موجودیت ها توسط مستطیل نشان داده می شوند، روابط با اشکال لوزی شکل مشخص می شوند که توسط خطوط مستقیم به موجودیت ها متصل شده و چندین موجودیت را به یکدیگر ارتباط میدهند. صفات توسط بیضی مشخص شده و هر صفت توسط خطوط زیرین به موجودیت و یا روابط متصل خواهد شد. صفات با ارزش های چندگانه در دو بیضی در هم نشان داده می شوند و صفات مشتق شده توسط بیضی های نقطه چین مشخص می شوند.
نکته: موجودیت های ضعیف تر توسط دو مستطیل داخل هم نشان داده می شوند.
آموزش رسم نمودار ER توسط SQL Server Management Studio
از بزرگترین مزایای SQL Server 2008 استفاده از نرم افزار رسم نمودار ER با رابط گرافیکی طراحی و توسعه مدل داده است. در کنار این ویژگی میتوان به مزایای ذیل اشاره نمود:
- استفاده از محیطی کاملا گرافیکی و Point & Click جهت طراحی پویا
- استفاده از یک اسکریپت ذخیره شده برای مدیریت تغییرات و بررسی دستورات T-SQL
- قابلیت به اشتراک گذاری مدل داده در حالت گرافیکی
می توان جهت اعمال زیر از این رابط گرافیکی در نرم افزار SQL Server Management Studio استفاده کرد:
- ایجاد یک مدل داده
جهت انجام این امر بر روی نام پایگاه داده مورد نظر کلیک کرده و پس از انتخاب “database diagrams” و راست کلیک بر روی آن گزینه “new database diagram” را برگزینید.
- اضافه نمودن جداول فعلی به مدل داده
بر روی محیط کاری Database diagram کلیک راست کرده و سپس گزینه add table را برگزینید و جدولی که باید انتخاب گردد را به مدل داده بیافزایید.
- افزودن جدول جدید
بر روی محیط کاری Database diagram کلیک راست کرده و سپس گزینه new table را برگزینید و ستون های مورد نظر به همراه نوع داده را بیافزایید.
- تعریف کلید اصلی
بر روی ستون مورد نظر راست کلیک نموده و set primary key را انتخاب نمایید.
- ساخت یکپارچگی ارجاع و مدیریت شاخص ها
جهت ساخت یکپارچگی ارجاع ، کلید اصلی را از جدول اصلی در کلید فرعی جدول فرزند ، کشیده و رها کنید و سپس مشخصات یکپارچگی ارجاع را تنظیم نمایید و با استفاده از گزینه “show relationship labels” آن را نمایش دهید
جهت مدیریت شاخص ها بر روی جدول مورد نظر کلیک کرده و سپس گزینه check constraints را انتخاب نمایید و سپس مشخصات شاخص را تنظیم و اضافه و یا حذف نمایید.
- ذخیره نمودن تغییرات در یک اسکریپت
جهت ذخیره نمودن تغییرات در یک فایل Script (از ابتدا )به زبان T-SQL میتوانید از گزینه گزینه Generate Change Script در محیط database diagram tool استفاده نمایید.
- نهایی کردن مدل داده و دیاگرام های ارتباط موجودیت
پس از ساخت جداول و ستون ها و کلید های اصلی و خارجی و … انجام خواهد شد و دیاگرام و مدل داده ای شکل خواهد گرفت.