با استفاده از مشخصه DIR که از کلمه direction مشتق شده است می توان در HTML جهت یا طرح بندی HTML تگ های HTML را مشخص نمود. بعبارت دیگر مثلا می توان جهت متن را بصورت راست به چپ تعیین نمود. کاربرد این مساله برای زبانهائی است که جهت نوشتار آنها از راست به چپ می باشند مانند زبان فارسی. مساله تعیین جهت در صفحات HTML فارسی از موارد کلیدی و اساسی بحث فارسی وب است. در ابتدا می توانید مقاله استفاده از فونت فارسی در html را مطالعه کنید.
استاندارد یونی کد در طرح بندی HTML صفحات فارسی
استاندارد یونیکد جهت نوشتاری زبان ها را پیش بینی کرده است و برای این منظور نویسه های کنترلی خاصی را در نظر گرفته است که براساس یک الگوریتم مشخص طرح بندی HTML مناسب زبان مورد استفاده را مشخص می کنند. این الگوریتم بنام “الگوریتم دو سویه یونیکد” یا Unicode Bidirectional Algorithm شناخته می شود. برخی از این نویسه های مخصوص عبارتند از LRM ،RLM ،RLO و LRO .
در ساخت صفحات HTML دو جهته یا بطورکلی صفحاتی که نیاز به تعیین جهت دارند مانند صفحات فارسی بهتر است که از مشخصه DIR برای عناصر HTML بجای نویسه های خاص یونیکد استفاده کرد. زیرا نویسه های کنترلی یونیکد در طرح بندی HTML متون در اغلب ویرایشگرهای متنی قابل مشاهده نیستند و این مساله ممکن است سبب سردرگمی نویسنده گردد.
مشخصه DIR می تواند توسط تگهای داخلی به ارث برده شده یا تغییر داده شوند. بعبارت دیگر اگر برای تگ <BODY> در یک صفحه HTML مشخصه DIR مقداردهی شود، این مقدار برای تگ <P> که درون <BODY> قرار دارد نیز معتبر است یا بعبارت دیگر به ارث برده می شود. همچنین تگ <P> می تواند مشخصه DIR مختص خود را داشته باشد و بصورت دیگری آن را مقداردهی کند.
استفاده از DIR در <HTML> یا <BODY>؟
براساس تعریف زبان HTML، استفاده از DIR در تگ <HTML> در کل طرح بندی HTML صفحه اثر می گذارد. این اثرات بشرح زیر است:
• خاصیت Ambient مربوط به شئ های OLE/COM در صفحه به مقدار AMBIENT_RIGHTTOLEFT مقداردهی می گردد.
• از طریق DOM یا Document Object Model می توان جهت صفحه را با استفاده از اسکریپتهای نزد کاربر تغییر داد.
• پنجره های مشتق شده از پنجره اصلی این خاصیت را به ارث می برند.
• در صورت وجود scrollbar عمودی در پنجره، این scrollbarها در سمت چپ صفحه نمایش قرار می گیرند.
بررسی قابلیت های طرح بندی HTML صفحات فارسی
استفاده از DIR=RTL در تگ <BODY> موارد زیر را بهمراه دارد:
• خاصیت Ambient مربوط به اشیاء OLE/COM فعال نخواهد شد.
• امکان تغییر جهت صفحه از طریق DOM میسر نخواهد بود.
• پنجره های مشتق شده و عنوان پنجره تحت تاثیر این مساله قرار نخواهند گرفت.
• محل scrollbar براساس جهت <BODY> مشخص خواهد شد و نه جهت <HTML>
ترازبندی (Alignment)
مشخصه DIR در مورد برخی تگ ها بطور خودکار عمل ترازبندی را هم انجام می دهد. بعبارت دیگر هرگاه مشخصه DIR=RTL برای تگهای <P> و <H1> استفاده شود، ترازبندی این تگها بصورت پیش فرض از راست خواهد بود و دیگر نیازی به ALIGN=RIGHT نیست.
جدول
قراردادن مشخصه DIR در تگ <TABLE> بصورت <TABLE DIR=RTL> سبب می شود تا کل طرح بندی HTML جدول از راست به چپ شود. یعنی در حالت عادی (چپ به راست) اگر ستونی در منتها الیه سمت چپ جدول باشد (اولین ستون) در حالت DIR=RTL این ستون در منتها الیه سمت راست جدول نشان داده می شود.
همچنین می توان از DIR برای تگ <TABLE> استفاده نکرده بلکه از آن برای تگ <TD> استفاده نمود که به نظر می رسد این حالت در طراحی صفحات فارسی مناسبتر است و از سردرگمی برنامه نویس جلوگیری می کند.
بلوک
هرگاه در یک صفحه بلوک های داریم که دارای تگ های داخلی باشند نیازی نیست که برای تک تک آنها تعیین جهت کنیم. تعیین جهت فقط یکبار برای بلوک اصلی انجام می شود. جهت ساخت بلوکها می توان از تگهای <DIV> و <SPAN> استفاده نمود.
به شما پیشنهاد می شود مقاله ی ما با موضوع HTML5 چیست را مطالعه نمایید.