احتمالاً ترکیب کلمه “هوش مصنوعی” شما را یاد رباتهای هوشمندی میاندازد. ماشینهای متفکری که قدرت تصمیمگیری دارند و بهتدریج قرار است جای انسانها را در انجام یکسری از امور عادی زندگی بگیرند.
گرچه این تصور تا حد بسیار زیادی زاییده فیلمهای سرگرم کننده و کارتونهایی است که برای بچهها ساخته میشود، اما چندان هم غلط و بی ربط نیست. البته همه تعریفی که از هوش مصنوعی وجود دارد در رباتهای هوشمند خلاصه نمیشود و این موضوع بسیار فراتر از رباتهای تصمیم گیرنده است.
این مطلب از گروه تحریریه ایران هاست ( ارائه دهنده خدمات خرید سرور اختصاصی ایران ) را بخوانید تا به شما بگوییم هوش مصنوعی به زبان ساده چیست؟ و به طور اختصاصی و عمیقتر در خصوص کاربرد هوش مصنوعی در کسب و کارها به شما اطلاعات بدهیم.
هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی چیست به زبان ساده یعنی تلاش برای شبیه سازی فرآیندهای هوش انسانی در پردازنده یا همان مغز ماشینها. این علم در صدد آن است که اولاً دریابد که انسان چطور با مغز خود فکر میکند، سپس تلاش کند تا این پروسه را در مغز رباتها یا ماشینها پیاده سازی کند. یکی از انواع هوش مصنوعی که این روزها بسیار پر طرفدار است chatgpt می باشد. اگر نمی دانید chatgpt چیست؟ در مقالات دیگر ایران هاست در این باره بخوانید.
هوش مصنوعی ابعاد مختلف و کاربردهای متفاوتی دارد. از کاربردهای خاص هوش مصنوعی میتوان به سیستمهای خبره، پردازش زبان طبیعی، تشخیص گفتار و بینایی ماشین اشاره کرد.
artificial intelligence یا همان هوش مصنوعی در واقع توانا کردن یک کامپیوتر یا ربات است. به طوریکه این ربات قدرت برقراری ارتباط با انسان به عنوان یک موجود هوشمند را داشته باشد. بنابراین وقتی از هوش مصنوعی حرف میزنیم یعنی باید رباتی داشته باشیم که بتواند به طور مستقل فکرکند، استدال کند، معنا و مفاهیم موضوعات را درک کند، قدرت تعمیم موضوعات به مسائل قبلی را داشته باشد و قادر باشد از تجربیات قبلی خود استفاده کند.
تمایل انسان به هوشمند کردن رباتها به سال ۱۹۴۰ باز میگردد. یعنی درست از زمانی که کامپیوترها رونق خود را آغاز کردند. از همان موقع بشر به این فکر ساخت رباتهایی افتاد که کارهای پیچیده مانند ارائه براهین یا استدلال، انجام بازیهای پیچیده مانند شطرنج و برنامه ریزیهای استراتژیک را انجام دهد.
با وجودیکه هوش مصنوعی به نسبت دانش کامپیوتر علمی با سابقه محسوب میشود اما هنوز هم ماشینی وجود دارد که مغز و حافظه آن به اندازه یک انسان معمولی توانمند شده باشد. همچنین در برخی از علوم پیشرفتهای متخصصان به سطحی رسیده است که به نظر میرسد هوش مصنوعی به صدها سال زمان برای و خطا نیاز دارد تا بتواند به آن نقطه برسد. از این رو سالهاست که دانشمندان فعال در حوزه AI تلاش خود را روی ارتقای سطح توانمندی موتورهای جستجو با هوش مصنوعی یا ماشینهای تشخیص صدا و چهره متمرکز کردهاند. یکی از شرکت های پیشرو در این زمینه شرکت open ai می باشد برای اطلاعات بیشتر در مورد این شرکت و سرویس های متنوع آن مقاله open ai چیست را بخوانید.
مکانسیم عمل هوش مصنوعی چیست و چه کاربردی دارد؟
حضور هوش مصنوعی از گوگل تا یک بازی ویدئویی وجود دارد در بعضی از موارد مثل بازی ها نیاز به حضور یک انسان برای بررسی عملکرد وجود ندارد اما در بسیاری از موارد نیز حضور یک انسان برای بهبود روند ضروری است.
مکانسیم عمل انواع هوش مصنوعی بر آنالیز داده و سپس مدل سازی بر اساس آنها استوار است. هر هوش مصنوعی یک سری از داده ها را پردازش می کند. مثلا هوش مصنوعی که وظیف تبدیل صوت به متن را دارد آنالیز زبان را انجام می دهد. هوش مصنوعی که برای تشخیص چهره استفاده می شود وظیفه آنالیز رنگ، شکل و فرم اجزای مختلف صورت را بر عهده دارد.
انواع هوش مصنوعی
انواع هوش مصنوعی شامل موارد زیر میشود:
- ماشینهای واکنشی
- حافظه محدود
- نظریه ذهن
- خودآگاهی
- هوش مصنوعی
- هوش عمومی مصنوعی
- ابر هوش مصنوعی
— ماشین های واکنشی
این نوع ماشینهای هوش مصنوعی را میتوان ابتدایی ترین نوع آنها دانست. ماشینهای واکنشی نمیتوانند در زمان حال تصمیم گیری کنند و حافظهای برای به خاطر سپردن اطلاعات ندارند. این ماشینها فقط میتوانند وظایف مختلفی که به آنها سپرده شده است را پیش ببرند. ماشینهای واکنشی نمی توانند برای تصمیمگیری به مسائلی که به آنها آموزش داده شده است تکیه کنند.
— حافظه محدود
نمونه این مدل را می توانید در ماشین های خودران که این روزها اخبار بسیاری را به خود اختصاصی داده اند ببینید. این ماشین ها می توانند اطلاعات و دانشی را که به دست اورده اند یا به آنها آموزش داده شده است را به کار بگیرد البته این حافظه به صورت محدود است اما قادر است تا حدودی اطلاعات را تجزیه و تحلیل نماید.
— نظریه ذهن
این نظریه به بررسی و سنجش افکار می پردازد. انواع هوش مصنوعی که این قابلیت را دارند که حالات مختلف ذهنی را به افراد نسبت دهند و از آن برای پیش بینی رفتار افراد استفاده می کنند و می توان این نوع هوش مصنوعی را نوعی ماشین برای ذهن خوانی تصور کرد.
— هوش مصنوعی خودآگاه
این هوش مصنوعی در واقع پیچیده ترین نوع هوش مصنوعی می باشد و می تواند کارهای پیچیده تری را انجام دهد. شبیه سازی ذهن انسان در این هوش مصنوعی به بالاترین نوع خود رسیده است و این نوع از هوش های مصنوعی می توانند احساسات دیگران را درک کند و بفهمد در چه سطحی قرار دارد و بر این اساس خلاقیت و همدلی از خود بروز دهد.
اهداف هوش مصنوعی چیست به زبان ساده
اصلیترین هدف هوش مصنوعی این است که تاجائیکه امکان دارد رفتارهای انسانی شبیه سازی شوند. مهمترین دغدغه دانشمندان این حوزه آن است که بدانند یک انسان هوشمند در موقعیتهای متفاوت چطور فکر میکند؟ سپس چطور تصمیم میگیرد؟ اگر همین دو سوال پاسخ داده شود، هوش انسانی قادر به خلق هوش مصنوعی و ماشینهای هوشمند واقعی خواهد بود. اما مشکل درست همین است که تشخیص شیوه اندیشیدن و تصمیمگیری انسان به طور واضح مشخص نیست.
همه رفتارهای انسان به هوشمند بودن او نسبت داده میشوند. این در حالی است که اگر یک حشره رفتاری عجیب و کاملاً منطقی نسبت به خطر یا گرسنگی از خود نشان دهد، این موضوع اصلاً به معنی هوشمند بودن او نیست. تفاوت در چیست؟
این موضوع را باید با یک مثال ساده شرح داد. زنبوری به اسم زنبور حفار وجود دارد. این زنبور وقتی با غذا به خانه باز میگردد، آن را جلوی در ورودی قرار میدهد. سپس به داخل لانه میرود تا مطمئن شود موجود مزاحمی در آنجا نیست. وقتی از این بابت مطمئن شد، باز گشته و غذا را به داخل لانه میبرد. شاید تا اینجای کار موضوع خیلی جذاب بوده و زنبور حفار هوشمند به نظر برسد. اما کافی است غذای او فقط چند سانتی متر از جای اولی جابه جا شود. حالا زنبور بارها و بارها مسیر را باز میگردد و قادر به پیدا کردن غذا نیست. حتی ممکن است دیگر هرگز غذایی که فقط چند سانت از محل اولیه خود فاصله دارد را پیدا نکند.
دغدغه هوش مصنوعی درست همین است. انسان قادر است شرایط موقعیت جدید را به زودی تشخیص و خود را با آن تطبیق دهد. در حالیکه حیوانات از روی غریزه عمل میکنند و غریزه رشد و تطبیقی ندارد.
روانشناسان هوش انسان را با یک شاخص مشخص نمیکنند. بلکه با مجموعهای از تواناییها میسنجند که شامل موارد زیر میشود:
یادگیری
که به معنی آموختن با آزمون و خطاست.
استدلال
استدلال به معنای نتیجهگیری مناسب با موقعیت است.
حل مسئله
در هوش مصنوعی حل مسئله ممکن است به عنوان یک جستجوی سیستماتیک از طریق طیف وسیعی از اقدامات ممکن برای رسیدن به یک هدف یا راه حل از پیش تعریف شده مشخص شود.
ادراک
به معنی درک محیط با استفاده از اندامهای حسی مختلف. این درک میتواند با اندامهای واقعی یا مصنوعی باشد. یعنی محیط با این اندامها اسکن میشود و صحنه در روابط فضایی مختلف به اشیاء جداگانه تجزیه میشود. حالا ادراک وارد عمل میشود. در این وضعیت تجزیه و تحلیل با این واقعیت روبه رو میشود که یک شی ممکن است بسته به زاویه ای که از آن مشاهده میشود، جهت و شدت نور در صحنه و میزان تضاد جسم با میدان اطراف، متفاوت به نظر برسد.
در حال حاضر میزان ادراک در ماشینهای مجهز به هوش مصنوعی تا آنجایی پیشرفت کرده که حسگرهای نوری برای شناسایی افراد و وسایل نقلیه اتوماتیک برای رانندگی با سرعت متوسط در جادههای باز توانمند شدهاند. یا اکنون ما روباتهایی داریم که برای پرسه زدن در ساختمانهایی که قوطیهای خالی نوشابه را جمعآوری میکنند، ساخته شدهاند.
زبان
زبان سیستمی از نشانههاست که بر اساس قرارداد معنا دارند. در این معنا، زبان نیازی به محدود شدن به کلام گفتاری ندارد. به عنوان مثال، علائم راهنمایی و رانندگی، یک زبان کوچک را تشکیل میدهند، این یک موضوع قراردادی است که در برخی کشورها به معنای “خطر پیش رو” است.
یکی از ویژگیهای مهم زبانهای انسانی بر خلاف صدای پرندگان و علائم راهنمایی و رانندگی، بهرهوری آنهاست. یک زبان کامل در مغز یک انسان میتواند انواع نامحدودی از جملات را فرموله کند. این در حالی است که هنوز ماشین مجهز به هوش مصنوعی وجود ندارد که چنین قدرتی داشته باشد.
کاربرد هوش مصنوعی در کسب و کارهای مختلف
بحث در خصوص هوش مصنوعی بسیار زیاد است. اما پرسش استراتژیک و مهم این است که کاربرد هوش مصنوعی در کسب و کارهای مختلف چیست؟ یعنی چطور میتوان از AI در بیزینس استفاده کرد؟ همچنین چه کسب و کارهایی پتانسیل بهرهگیری از هوش مصنوعی را دارند؟
هوش مصنوعی قرار است روی برنامههای متمرکز باشد که در زمینه رشد دادن بیزینسها فعالیت میکنند. با پذیرش هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، شرکتها راههای نوآورانهای برای کمک به عملکرد کسبوکار پیدا میکنند.
برخی از مزایای تجاری هوش مصنوعی عبارتند از :
- افزایش کارایی از طریق اتوماسیون فرآیند
- بهبود سرعت یا ثبات خدمات
- استفاده از بینش و شیوه تصمیمگیری مشتری برای کشف راههای جدید مارکتینگ و تبلیغات
- کشف فرصتها برای محصولات و خدمات جدید
هوش مصنوعی میتواند تقریباً در هر استراتژی تجاری کاربرد داشته باشد. برای شروع کار با هوش مصنوعی، مهم است که ابتدا درک درستی از نحوه جمعآوری و تجزیه و تحلیل دادهها در هوش مصنوعی پیدا کرد. با مطالعه روش شناسی هوش مصنوعی، بهتر میتوان تعیین کرد که هوش مصنوعی چگونه میتواند به یک بیزینس که دغدغه توسعه دارد، کمک کند. امروزه از این مدل ها بیشتر در تولید محتوا با هوش مصنوعی استفاده می شود هم محتوای تصویری، هم محتوای صوتی و هم محتوای متنی.
انواع سایت های هوش مصنوعی
سایت های که توسط هوش مصنوعی کارهای مختلف انجام می دهند بسیار گسترده و متنوع می باشد ولی در این مقاله تنها ۵ مورد از آنها را معرفی کرده ایم که شامل :
- chatgpt
شاید کمتر کسی وجود داشته باشد که با این سایت آشنایی نداشته باشد هوش مصنوعی که پاسخ هر سوال شما را خواهد داد برای شما متن های قابل قبول و حرفه ای می نویسد و می توانید از ان برای هر چیزی از دریافت دستور غذای مورد علاقتان تا نوشتن یک نامه اداری با لحن رسمی استفاده کنید. این هوش مصنوعی اکنون توسعه بیشتری پیدا کرده است و ورژن چهارم آن منتشر شده که در مقاله gpt 4 چیست بیشتر در این مورد صحبت کرده ایم.
- Talk To Books
اگر شما از جمله افرادی هستید که برای دستیابی به پاسخ سوال خود دنبال منبع می گردید و ترجیح می دهید کتاب های مختلف را در یک موضوع خاص پیدا کنید این هوش مصنوعی مناسب شماست. می توانید سوال خود را در باکسی که وجود دارد قرار دهید و منتظر باشید تا کتاب های مختلف در مورد موضوع خاص به شما معرفی شود.
- FORMULA BOT
گوگل شیت یک ابزار پر کاربرد می باشد. از حسابرسی تا برنامه ریزی کاری و شخصی را می توان با آن انجام داد. اما گاهی نوشتن فرمول های کابردی در آن کار سختی می شود. این بات هوش مصنوعی به شما کمک می کند تا هر فرمولی را در شیت خود استفاده نمایید.
- lalal.ai
این سایت هوش مصنوعی می تواند به راحتی صدای خواننده از موسیقی جدا کند و حتی تغییرات دلخواه شما را نیز در موسیقی اضافه می کند. به طور کلی با استفاده از آن می توان کارهای جالبی در حوزه موسیقی انجام داد.
- Writesonic
یک ابزار مناسب برای تولید محتوای متنی و البته با پشتیبانی از زبان فارسی! با استفاده از این هوش مصنوعی می توانید محتوای مورد نیاز خود را به زبان فارسی تولید نمایید.
- doll-e
یکی دیگر از انواع هوش مصنوعی تولید شده توسط شرکت open AI، هوش مصنوعی dall e می باشد که می تواند متن و یا نوشته شما را به تصویر تبدیل کند. کافی است ئدر باکس جست و جوی آن تصویری که می خواهید را به صورت متن بنویسید تا آن را به زیباترین تصویر تبدیل کند.
- google bard
گوگل بارد یا هوش مصنوعی گوگل نیز یکی از پرکاربردترین انواع هوش مصنوعی متنی می باشد که می تواند از نظر کیفیت محتوای خوبی به شما بدهد.
مثالهایی از کاربرد هوش مصنوعی در کسب وکارها
برای مشاهده تصویر در اندازه واقعی بر روی تصویر کلیک کنید.
هوش مصنوعی بیشتر از آنچه تصور میکنید توسط مشاغل مورد استفاده قرار میگیرد از کارهای ساده ای از قبیل تبدیل صدا به متن تا بازاریابی های گسترده را می توان به آنها سپرد. از بازاریابی گرفته تا عملیات و خدمات به مشتریان. به هرحال کاربردهای هوش مصنوعی تقریباً بی پایان هستند.
در زیر چند نمونه از نحوه استفاده از هوش مصنوعی در تجارت آورده شده است.
پزشکی
کشاورزی
در خودرو سازی
شرکت های بزرگ خودروسازی از توانایی هوش مصنوعی در هوشمند سازی خودرو های خود استفاده می کنند حتما شما هم از شنیدن خبرهایی مبنی بر تلاش تسلا و تویوتا در زمینه تولید خودروهای خودران تعجب کرده اید. در واقع این شرکت ها با استفاده از هوش مصنوعی سعی در ایجاد یک سیستم حمل و نقل پیچیده نیز در کنار کاهش تصادفات جاده ای نیز دارند.
بهبود خدمات به مشتریان
حتماً تا به حال از یک وب سایت بازدید کرده اید که توسط یک ربات چت در ابتدای ورود به سایت از شما استقبال میکند. رباتهای چت شاید یکی از رایجترین نمونههای تعامل مستقیم مشتریان با هوش مصنوعی باشند.
از منظر تجاری، رباتهای گفتگو به شرکتها این امکان را میدهند که فرآیندهای خدمات مشتری خود را سادهسازی کنند و زمان کارمندان را برای مسائلی که نیاز به توجه شخصیتر دارند، آزاد کنند. چت باتها معمولاً ترکیبی از پردازش زبان طبیعی، یادگیری ماشین و هوش مصنوعی برای درک درخواستهای مشتری استفاده میکنند.
فناوری چت ربات میتوانند مشتریان را به سمت نماینده واقعی که بهترین توانایی و قدرت برای پاسخگویی به سؤالات آنها را دارد، هدایت کنند.
ارائه توصیههای محصول
شرکتها میتوانند از هوش مصنوعی برای توصیه محصولاتی استفاده کنند که با علایق مشتریان هماهنگ باشد. این تکنیکی است که مشتری را با محصول درگیر نگه میدارد.
با ردیابی رفتار مشتری در وب سایت خود، میتوانید محصولاتی را به مشتریان خود ارائه دهید که مشابه محصولاتی هستند که قبلاً مشاهده کرده اند. این یک تاکتیک بسیار مفید برای شرکتهایی است که در فضای تجارت الکترونیکی فعالیت میکنند.
با نمونه دیگری از توصیههای شخصی شده در سرویسهای پخش آشنا هستید. پلتفرمهای استریم با تجزیه و تحلیل انواع فیلمهایی که اغلب روی آنها کلیک میکنید، با ارائه عناوین مشابه شما را تشویق میکنند که برای مدت طولانیتری در برنامهشان بمانید.
سگمنت کردن مخاطب یا دستهبندی کردن آنها
این روش مشابه با توصیه محصول است. یعنی دپارتمانهای تبلیغاتی میتوانند از هوش مصنوعی برای تقسیم بندی مخاطبان و ایجاد کمپینهای هدفمند استفاده کنند.
در صنایعی که سطح رقابت در آنها خیلی بالاست، تلاش بر این است که تا حد امکان بیشتر و بیشتر در دسترس مخاطب قرار بگیریم. برای موثرتر کردن کمپینهای بازاریابی، شرکتها از دادهها استفاده میکنند تا تصمیم بگیرند کدام نوع از کاربران کدام تبلیغات را ببینند. هوش مصنوعی از نظر پیشبینی اینکه مشتریان چگونه به تبلیغات خاص پاسخ خواهند داد، وارد عمل میشود.
تجزیه و تحلیل سطح رضایت مشتری
تجزیه و تحلیل احساسات، که گاهی اوقات به آن هوش مصنوعی احساسات گفته میشود، تاکتیکی است که شرکتها برای سنجش واکنش مشتریان خود از آن استفاده میکنند.
از طریق استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، شرکتها دادههایی را درباره نحوه درک مشتریان از برندشان جمعآوری میکنند. این ممکن است شامل استفاده از هوش مصنوعی برای اسکن پستهای رسانههای اجتماعی و بررسیها و رتبهبندیهایی باشد که نام تجاری را ذکر میکنند. بینشهای به دست آمده از این تجزیه و تحلیل به شرکتها امکان میدهد فرصتهای بهبود را پیدا کنند.
شناسایی تقلب و کلاه برداری
میتوان از هوش مصنوعی برای کمک به شرکتها برای شناسایی و پاسخگویی به تهدیدات کلاهبرداری استفاده کرد. در صنعت مالی ابزارهای هوشمندی وجود دارند که تراکنشهای مشکوک را با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین شناسایی میکنند. وقتی خطر تقلب شناسایی میشود، برنامه از انجام تراکنش جلوگیری میکند و به طرفهای مربوطه هشدار میدهد.
بهینه سازی عملیات زنجیره تامین
اگر شرکت شما در تلاش است تا محصولات خود را مستمر و به موقع تحویل دهد، هوش مصنوعی به شما کمک خواهد کرد. راهحلهای مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند با پیشبینی قیمت مواد و حمل و نقل و تخمین سرعت حرکت محصولات در زنجیره تامین به شرکتها کمک کنند. این نوع بینش به متخصصان زنجیره تامین کمک میکند تا در مورد بهینهترین راه برای ارسال محصولات خود تصمیم بگیرند. در مقیاس کوچکتر، از هوش مصنوعی میتوان برای کمک به رانندگان تحویل کالا برای یافتن مسیرهای سریعتر استفاده کرد.